Ik zag, al wandelend, de vlierboomachtige struik langs het pad, en hoe zij haar met jong-groen blad begroeide takken naar het warme zonlicht uitstrekte, om de nog slapende bloemkronen de voeding voor hun openen te geven. Bij sommige knopschermen waren de bloemen al wittig aan het openbarsten, anderen waren niet meer dan glanzend-groen gesloten bolletjesgeheimen.
Vanzelfsprekend rustte de boomstruik met zijn onbeweeglijke stam ergens in de koele grond, maar hoe verder zij naar buiten toe de ruimte doortakte, hoe beweeglijker haar gestalte werd. Bladeren en bloemkronen wiegden heen en weer in de af en aan komende windvlagen, bogen neer en richtten zich weer op in een voortdurend wimmelen en deinen op de aarde-adem, die ook de verre lucht van de blauwe hemel met vreugdevolle teugen doortrok, en al het leven met elkaar verbond.
Door dit constante bewegen kon ik de bouw van de bloemschermen niet goed bekijken, en die behoefte voelde ik. Dus ik greep een bloemstengel met twee vingers vast, kneep die samen om de tak stil te houden. Onmiddellijk voelde ik het lichte trekken van de boom aan mijn vingers. En ik begreep: dit is onze vrijheid, als mens ten opzichte van ‘de natuur’. Wij kunnen iets doen wat tegennatuurlijk is, zoals een tak stilhouden en een boom daarmee deels aan haar samenleven met de wind onttrekken. Het is dezelfde vrijheid als van het kind dat een insect vangt en er de pootjes van uitrukt. Het is een vrijheid van onwetendheid. Een chaos aan destructie laten we ermee achter door onze daden. Niet iets om jezelf voor op de borst te slaan, ook al kunnen wij dat in vrijheid doen, in tegenstelling tot een boom.
Weten wij veel wat de bewegingen die de wind in de omgeving opwekt voor bomen en planten betekenen? De gangbare wetenschap verklaart je voor gek als je wezenlijkheid toeschrijft aan elk natuurlijk fenomeen, ook aan de beweging van de wind, die een beweging is waarmee de atmosfeer communiceert met de plantenwereld. Wij begrijpen helemaal niet dat elke beweging in ruimte en tijd niet alleen werking en gevolgen heeft, maar ook uitdrukking is van wezenlijkheid. Wij weten niet welke wezens er in de wind leven, of in de bladeren en takken van een boom. Ongestoord door die kennis kunnen wij doen wat we willen. Wat ons betreft is de wereld leeg van wezenlijkheid, althans in de gangbare opvatting. Zelfs onze eigen ziel bestaat niet in de huidige wetenschap.
Maar de wereld is niet leeg. Onze ‘vrijheid’ heeft hem leeg gemaakt. Beide – leegte en vrijheid – zijn illusies van de onwetendheid.
Onderkenning van wezenlijkheid in al het bestaande zal de leegte van de vrijheid kunnen omvormen naar de volheid van de altruïstische verbinding, waarbij de ander / het andere in dezelfde bron bestaat als het zelf.
Best lastig allemaal, op zo’n warme dag.
