Taco Sorgdragers woordrivier
Explainer
Explainer

Explainer

Misschien begon het ooit wel met de poster; de Amerikanisering van communicatie-jargon in Nederland. Gevolgd door de folder, de flyer, (of misschien was het billboard wel eerder); later nog de trailer (o, ik vergeet bijna de teaser en de preview), de cliffhanger en zijn tegenhanger de disclaimer, en nu hebben we alweer een tijdje ook dingen als de advertorial, de clinic, en -hoera- de explainer. Je zou er zomaar een paper over kunnen schrijven.

God wat heb ik daar lang op gewacht; dat we een filmpje waarin iets uitgelegd wordt een explainer kunnen noemen! Zodat je niet meer hoeft te zeggen: “Bekijk hier het filmpje waarin wordt uitgelegd wat dit of dat is”. Nee: “Zie de explainer” volstaat nu. Wat een rust. En wat is dat Nederlands toch omslachtig.

Ik kwam de term, die natuurlijk al een aantal jaar bestaat, voor het eerst bewust tegen bij de NOS, in een artikel over de nieuwe betaalwet PSD2; de Payment Service Directive 2, een term die zelf dan weer klinkt als de sequel van een First Person Shooter computer game: “PSD2! Nu op de Playstation 4. Bekijk hier de trailer.”

Deze ineens zomaar uit het niets in werking gestelde PSD2, de nieuwe betaalwet die het mogelijk maakt dat bedrijven inzage krijgen in al onze financiële gegevens, zoals bankrekeningen, heeft zeker een explainer nodig.
Geen zorgen hoor: allerlei bedrijven krijgen heus niet zomaar inzage in waar je lid van bent, waar je boodschappen doet of verder je geld aan uitgeeft: je moet namelijk wel eerst toestemming geven. Dat is altijd de 1e fase met dit soort dingen. De 2e fase is dan voor de volgende generatie, die zo daas is geworden van steeds maar wel of geen toestemming te moeten geven dat ze er liever helemaal van afziet. Zoals het met cookiemeldingen en tweevoudige authenicatie ook zal gaan. Veel te vermoeiend joh die privacy en veiligheid.

Beroep

Maar behalve als aanduiding voor een uitleg-filmpje, vind ik “explainer” ook wel een mooi alternatief voor de term “deskundige”, begrijp je: dat het ook een beroep is. “Deskundige” is ook zo’n saai Nederlands woord. Dan liever dat er in de media een explainer bij wordt gehaald als er iets uitgelegd moet worden. Dat er een koningshuis-explainer is, een oorlog-explainer of een economische-crisis-explainer. Gerrit Hiemstra wordt weer-explainer.

Voor alles een explainer, want het belangrijkste is dat de indruk wordt gewekt dat overal een uitleg voor is. Van wat uitgelegd kan worden hoeven we tenslotte niet wakker te liggen. Zoals waarom er een Noord- èn een Zuid-Korea bestaat, terwijl het eigenlijk één volk is. Dan legt de Korea-explainer even uit dat het óóit inderdaad één volk was, maar nu niet meer, omdat er een grens loopt tussen beide landen. Heel geruststellend allemaal.

Het enige probleem dat ik zie bij het gebruik van deze nieuwe term, is de verwarring die kan ontstaan als iemand met het beroep “explainer” een carriere-switch maakt. Dan is hij of zij ineens “ex-explainer“. En dat botst met de nieuwe studierichting in de psycho-therapeutische hoek, waar toekomstige therapeuten zich sinds kort kunnen specialiseren tot ex-explainer. Dat is iemand die je kan uitleggen waarom het in je verbroken relatie niet goed gegaan is.

Reageren? Graag!

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.